De energiesector is drastisch aan het veranderen. Vandaag belasten grote energiebedrijven nog vaste tarieven door een de consument. In de toekomst krijgen we echter te maken met fluctuerende tarieven en een complexere energiehuishouding.
Geschreven door Alex Dorgelo
De shift van fossiele brandstoffen naar duurzame bronnen vraagt om ingenieurs die alles weten over elektro- en energietechniek. Huizen nemen de vorm aan van energiecentrales en elektrische auto’s gaan dienen als voertuigen met een CO2-neutrale energieopslag. Een auto wordt een rijdende batterij die een huis van energie voorziet en daar niet alleen van afneemt. Energie- en automotivebedrijven staan te springen om hbo’ers en wo’ers met een afgeronde opleiding elektrotechniek, werktuigbouwkunde en automotive engineering. Bij de hogescholen blijft deze energietransitie, die zich steeds sterker ontpopt als banenmotor, ook niet onopgemerkt.
Grotere verschillen vragen om nieuwe oplossingen
“Decennia lang was ons elektriciteitsnet eenrichtingsverkeer; van energiecentrale naar stopcontact, vrijwel een constante stroom. Maar met de komst van duurzame energiebronnen, zoals windmolens en zonnepanelen, is het een stuk drukker geworden op het elektriciteitsnet”, zo stelt lector en energiedeskundige Rob Ross. “Energie komt tegenwoordig ofwel van ver weg, (op zee bijvoorbeeld), soms van dichtbij, zoals bij het gebruik van zonnepanelen op het dak van je huis.
Er is daardoor sprake van tweerichtingsverkeer: consumenten gebruiken én leveren stroom. Deze verschillende energiestromen moeten in goede banen geleid worden. Dit legt druk op netbeheerders. Partijen als TenneT en Alliander bijvoorbeeld, investeren fors in het verbeteren van het netwerk en staan te popelen om meer hoogopgeleide elektrotechnici en werktuigbouwkundigen. Tegelijkertijd proberen ‘traditionele’ energieleveranciers nieuwe verdienmodellen te ontdekken. Moeten tarieven dagelijks gaan fluctueren, net als de opbrengsten van duurzame energiebronnen? Of gaat de energieprijs naar beneden als het hard waait of de zon veel schijnt, zodat de consument kan profiteren van goedkopere energie? Dat zou logisch zijn, maar dat is nu nog niet zo”, aldus Ross.
Werk aan de winkel dus voor (technisch) bedrijfskundigen. Het zijn spannende tijden in energieland. Hij vervolgt: “We gaan steeds meer lokaal opgewekte energie gebruiken. Energienetten krijgen hierdoor met grotere energieverschillen te maken. Dit vraagt om nieuwe technische oplossingen. Er is een grote vraag naar technische innovaties en er moeten meer hbo-technici komen met verstand van energietechniek.”
Toenemende vraag naar hoogopgeleide elektrotechnici en automotive engineers
“Er heerst niet alleen een groot tekort aan mensen met verstand van energieopwekking en -transport. Er wordt ook veel geïnvesteerd in de opslag van energie”, stelt Joop Pauwelussen, directeur van het instituut HAN Automotive. “Met de opkomst van de elektrische auto komen er nieuwe mogelijkheden aan het licht. De energie die wordt opgewekt met zonnepanelen op het dak kan worden opgeslagen in de accu’s van elektrische auto’s. Deze energie kan worden gebruikt voor de verwarming van het huis als ’s avonds de zon niet meer schijnt, maar het kan ook fungeren als brandstof voor de auto op andere momenten.
Een gemiddeld huishouden kan twee weken op een volle auto-accu draaien, dus met een elektrische auto voor de deur hebben mensen de beschikking over een behoorlijke energieopslag. Tegenwoordig wordt dan ook snel de verbinding tussen duurzame elektrische energie en automotive engineering gelegd. De opkomst van elektrisch vervoer vraagt om hoogopgeleide elektrotechnici en automotive engineers die verstand hebben van elektrische aandrijvingen en batterijtechnieken,” aldus Pauwelussen.