Van werknemers wordt steeds meer verwacht dat zij een brede oriëntatie hebben op het werk en de organisatie. Dat krijgt steeds meer nadruk in zowel opleidingen als op de werkvloer.
Geschreven door Kees Vermeer
Petra Biemans
InHolland
De huidige arbeidsmarkt is moeilijk voor jongeren, ook voor studenten Economie. Er staat immers veel druk op stafafdelingen zoals HRM en Marketing, evenals op het management. “Daarom hebben wij onderzocht aan welke kennis en vaardigheden organisaties behoefte hebben”, vertelt Petra Biemans, projectmanager Business Studies en lector HRM en Persoonlijk Ondernemerschap bij Hogeschool Inholland. “Het blijkt met name van belang dat studenten breder kunnen kijken dan alleen naar één vakgebied. Ook als je HRM-er of marketingmedewerker bent, moet je bijvoorbeeld een businesscase kunnen opstellen. En je moet met mensen vanuit allerlei disciplines in wisselende samenstellingen kunnen samenwerken en tot een concreet resultaat komen.”
Breed starten
Dit nieuwe inzicht is inmiddels verwerkt in de opleiding. Voorheen begonnen studenten al binnen een specialisatie, bijvoorbeeld HRM of Commerciële Economie, waarna zij zich pas later in de opleiding gingen verbreden. Maar dat is een smal pad, waar je niet makkelijk uit komt. “In de nieuwe opleiding starten de studenten met een breed profiel, om pas daarna een specialisme op te bouwen”, legt Biemans uit. “Zo kunnen zij hun specialisme veel beter positioneren ten opzichte van andere vakgebieden. In de opleiding zijn onder meer oefeningen ingebouwd, waarin studenten leren om vanuit verschillende posities naar vraagstukken te kijken. Ze leren om ‘met verschillende petten op’ te redeneren en ervaren waar je dan tegenaan loopt.”
Deze manier van samenwerkend leren sluit goed aan bij de arbeidsmarkt. Functiebeschrijvingen zijn niet meer zo strikt als vroeger. Het wordt steeds belangrijker dat medewerkers in een organisatie flexibel en nieuwsgierig zijn, onderzoekend vermogen hebben en zaken met elkaar kunnen verbinden. Biemans: “Je moet kunnen begrijpen hoe je werk in de hele schakel past en wat het belang is van de andere schakels. Je moet kunnen sturen, ondernemend zijn en kunnen samenwerken met andere disciplines. Dat is complex, maar voor studenten wel een uitdaging.”
Hank Kuit
Vitens
Niet meer alleen kennis
Hank Kuit, Manager HR bij Vitens, beaamt dat organisaties en bedrijven nieuwe werknemers steeds meer selecteren op brede kernkwaliteiten. Niet alleen voor de functie, maar ook passend bij de organisatiestrategie. “Er zijn uiteraard nog wel functie-eisen voor een vacature, maar daarnaast wordt ook gekeken of iemand bij de bedrijfscultuur past, wat voor persoon iemand is, en of je kunt samenwerken en rekening houden met anderen. In sollicitatiegesprekken wordt daar echt op doorgevraagd. Werknemers worden niet meer alleen op kennis geselecteerd.”
Competenties worden steeds belangrijker bij het werven en aannemen van personeel. Kuit: “Van werknemers wordt bijvoorbeeld verwacht dat ze continu blijven leren, ook als je al wat ouder bent, en buiten de gebaande paden kunnen denken. Vroeger werd je voor een vak opgeleid en dat ging je dan ook doen. Nu wordt meer gewerkt volgens programma’s en projecten, waarbij kennis en talenten worden gebundeld. Je moet businesscases kunnen maken: wat kost het en wat levert het op? Waar je voorheen gescheiden taken had voor bijvoorbeeld Communicatie, IT of Finance worden programma’s nu uitgerold met verschillende disciplines. Functies en afdelingen vervagen steeds meer. De nadruk komt meer te liggen op integraal werken, en binnen en buiten je eigen afdeling samenwerken met meer disciplines.”
Brede oriëntatie
Van werknemers wordt daarom steeds meer een brede oriëntatie verwacht op het werk en de organisatie. Uiteraard blijft kennis over het vak belangrijk, maar daar mag het volgens Kuit niet bij blijven. “Je kunt bij een bepaalde vraag niet meer zeggen: daar weet ik niets van, dat is niet mijn taak. Wij zijn zelf vanuit HR bijvoorbeeld veel bezig met veiligheid van onze medewerkers. Dat aspect zit niet in een HR-opleiding, en ik ben niet tot in detail op de hoogte van alle veiligheidsaspecten. Maar ik moet daar toch íets van af weten. Anders kun je dat niet managen.”